Günümüz insanı okul,evlilik, meslek, aile ve sosyal çevreyle ilişkilerde yığınla sorunla karşı karşıya kalmaktadır.Çeşitli nedenlere bağlı olarak bu ortamlar çatışmalara açıktır. Bireyin çevreden beklentisi ile gerçekler çoğunlukla örtüşmezler,bu durum çatışmaların fitilini ateşler.Yazımızda kısa başlıklarla bu etkileşimlerden bahsedeceğim.

İş ve aile dengesi

Evlilik ortamı

, Çiftlerin beraber mutlu bir yaşam sürdürmek için kurdukları evlilik bağı biz olmayı ,birlikteliği ,aşkı,sevgiyi amaçlar.Bu yerinde beklentiler birçok sorumluluğu da birlikte getirir. Özellikle büyük kentlerde günlük yaşamın koşuşturmaları,eşlerin birbirinden farklı beklentileri ve zamanla gelişen monotonluk, evlilikte uyum sorunlarına yol açabilir. İletişim eksiklikleri ,evde sosyal nezakete dikkat edilmemesi, kırıcı davranışlara, duygusal bağın zayıflamasına yol açar. Anlayışsızlık, sevgi ve ilgi eksikliği zamanla büyük sorunlar oluşturur.

Neler yapılabilir ?

Evlilikte uyum için en önemli konu açık iletişimdir. . Duyguların ve beklentilerin karşılıklı paylaşılması sorunların çözülmesinde çok değerli bir adımdır. Kendini saygı ve sevgi sınırlarında ifade edebilme,çözülmese de bazı sorunları kabullenmeyi getirebilir.Ön yargılı davranmadan diğerini dinleyebilmek onu anlamayı sağlayabilir. Birlikte vakit geçirmeye yönelik etkinlikler ilişkiyi monotonluktan çıkarabilir.

İş ortamı

İş yaşamı ,günümüz insanının 8-10 saatini geçirdiği bir alandır. İş yerinde diğer çalışanlar ve üstlerle ilişkiler,yoğun iş temposu,performans gösterememe korkusu, rekabet uyum sorunlarına yol açabilir. iş odaklı olma, ,iş ortamından çıksa da ruhen iş sorunlarında takılıp kalma,dinlenmeyi becerememe, yoğun stres ve tükenmişliği getirir.

Neler yapılabilir?İ

İş ve özel hayatın arasındaki dengeyi kurmayı öğrenmek iyi bir stratejidir.İş yerinde çatışmalar için stres yönetimini bilmek çözüm olur.İşi iş yerinde bırakmak ,kendine vakit ayırabilmek rahatlamayı ve huzuru getirir.

Okul

Özellikle ergenlik dönemine denk gelen sınıflarda gençler sınıf arkadaşlarıyla,öğretmenlerle ,evde ebeveynlerle çatışmalar yaşayabilirler.Aile ve çevreden gelen akademik başarı baskısı, sınavlar ve zor dersler,düşük notlar genci zorlayan etkenlerdir.Yaşam deneyiminin henüz başında olan genç yaşadığı stres sonucu bir çok riskli durumlara açık hale gelir. Bu nedenlerle gençlerde , özgüven kaybı, anksiete ve depresyonu sık görüyoruz.

Neler yapılabilir ?

Bu başlıkta öncelikle ebeveynlere çok görev düşmektedir.Çocuğunu her yönüyle iyi tanımak,kapasitesini zorlamamak,sevgi ve desteği koşulsuz vermek,nutuk çekmemek Ona anlaşılabildiğini hissettirmek önemlidir.Öğrenci genç sınıfına,derslere,arkadaşlarına,öğretmenlerine uyum göstermeyi öğrenmelidir.Zaman yönetimini başarması dersler dışında kendine,hobilerine,spora,sosyal etkileşime de zaman bulabilmesi gencin rahatlamasını sağlar..Okulda uyum sağlamak için öncelikle kişisel sınırlarını iyi bilmesi,arkadaşlarının haklarına saygı göstermesi ve onları sevmeyi becermesi gerekir.

Aile ortamı

Aile içinde ebeveynlerle,aile büyükleriyle,kardeşlerle çatışmalar çok görülmektedir. Beklentilerin farklı olması, nesiller arası değerlerin değişmiş olması,ailede rolleri kabullenememe,ekonomik zorluklar,ailenin yaşadığı büyük krizler çatışmaların kaynağıdır. Elbette iletişim sorunları,sınırları zorlama,diğerinin haklarına saygısızlık ailede uyumu bozucu faktörlerdir.

Neler yapılabilir?

Aile içindeki sorunların çözümünde, açık ve saygılı iletişim, her bireyin fikirlerine değer verilmesi, karşılıklı anlayış,diğerlerinin haklarına saygı,dediğim doğrudur ön yargısından kurtulabilmek önemlidir.Aile içi krizlerde uygulanan sözel ve fiziksel şiddetin geri dönülmesi zor küskünlüklere,dargınlıklara,değersizlik ve önemsenmeme duygularının gelişmesine neden olacağı unutulmamalıdır.Sorun karşılıklı diyalogla çözüme kavuşmazsa profesyonel destek etkili olabilir.

Sosyal Ortam 

Sosyal ortamda uyum sorunları, yalnızlık ,dışlanma hissi, sosyal performans endişesi utangaçlık,çekingenlik gibi durumları kapsar.Hepimiz sosyal çevremizden kabul görme ve ait olma isteği taşırız..Sosyal uyumsuzluk durumunda , topluluk içinde kişinin kendini yabancı ,dışlanmış,hatta düşmanlarla çevrili hissetmesi görülür. Bu durumda birey öz saygısını yitirir depresyona aday hale gelir..

Neler Yapılabilir?

İnsan sosyal bir varlıktır.sosyal ortama uyum ruhsal sağlığın olmazsa olmazıdır.İçe bakışla çatışma dinamiklerinin iyi sorgulanması,ihtiyaç halinde destek alınması önemlidir.

Evlilik, iş, okul, aile ve sosyal çevre; yaşamımızda birbirine bağlı ve önemli alanlardır. Bu alanlarda yaşanan sorunlar, uzun vadede psikolojik sağlık üzerinde büyük etkiler yaratabilir. Ancak bu sorunlarla baş etme yöntemlerini öğrenmek ve uygulamak toplumda uyum içinde yaşama olanağını sağlar.